حسابرسی داخلی چیست؟

سرفصل‌های اصلی مقاله حسابرسی داخلی چیست:

• حسابرسی‌داخلی چیست؟
• درک حسابرسی‌داخلی
• فزآیند حسایرسی داخلی
• وظایف اصلی حسابرسی داخلی
• سخن آخر

حسابرسی داخلی چیست؟

حسابرسی‌داخلی، کنترل های داخلی شرکت، از جمله حاکمیت شرکتی و فرآیندهای حسابداری آن را ارزیابی می کند. این حسابرسی ها از انطباق با قوانین و مقررات اطمینان حاصل می کنند. همچنین به حفظ دقیق و به موقع گزارشگری مالی و جمع آوری اطلاعات کمک می کنند. حسابرسی داخلی همچنین ابزارهای لازم برای دستیابی به بهره وری عملیاتی را از طریق شناسایی مشکلات و اصلاح خلاء ها، قبل از کشف شان در حسابرسی خارجی، در اختیار مدیریت قرار می دهد.

حسابرسی داخلی، ریسک را مدیریت می کند. همچنین اثر بخشی کنترل های داخلی شرکت، حاکمیت شرکتی و فرآیندهای حسابداری را ارزیابی می کند. حسابرسی داخلی خدمات ارزش افزوده مدیریت و هیئت مدیره را فراهم می آورد. که در آن ممکن است نقص در یک فرآیند قبل از حسابرسی را ارزیابی می کند.

درک حسابرسی داخلی

حسابرسی‌داخلی نقش مهمی در عملیات و حاکمیت شرکتی دارند. کنترل های داخلی فرآیندها و رویه هایی ست که توسط یک شرکت برای اطمینان از یکپارچگی اطلاعات مالی و حسابداری آن، ارتقا حسابداری و کمک به جلوگیری از تقلب انجام می شود. نمونه هایی از کنترل های داخلی عبارتند از تفکیک وظایف، مجوز، الزامات اسناد و پروسه ها و رویه های کتبی. حسابرسی داخلی به دنبال شناسایی هر گونه نقص در کنترل های داخلی شرکت است.

حسابرسی داخلی علاوه بر اطمینان از انطباق شرکت با قوانین و مقررات، درجه ای از مدیریت ریسک و محافظت دربرابر کلاهبرداری، ضایعات یا سوءاستفاده های احتمالی را فراهم می کند. نتایج آن، پیشنهاداتی را در زمینه بهبود فرآیندهای فعلی که طبق برنامه پیش بینی نشده اند، به مدیریت می دهد. این پیشنهادات ممکن است شامل سیستم های فناوری اطلاعات و همچنین مدیریت زنجیره تامین باشد. از آنجایی که شرکت ها باید از اطلاعات الکترونیکی و محرمانه خود در برابر حملات خارجی محافظت کنند، امنیت سایبری به طور فزاینده ای اهمیت پیدا می کند.

حسابرسی داخلی ممکن است به صورت روزانه، هفتگی، ماهانه یا سالانه انجام شود. بعضی از بخش ها ممکن از بیشتر از سایرین حسابرسی شوند. برای مثال، یک فرآیند تولید ممکن است روزانه برای کنترل کیفیت حسابرسی شود. در حالی که بخش منابع انسانی ممکن است فقط یک بار در سال حسابرسی شود. ممکن است حسابرسی از قبل برنامه ریزی شود تا مدیران مهلت کافی برای تهیه اسناد و اطلاعات مورد نیاز داشته باشند. یا ممکن است غافلگیرانه باشد، خصوصا اگر به وجود فعالیت های غیراخلاقی یا قانونی مشکوک شده باشند.

تکنیک های حسابرسی

فرآیند حسابرسی داخلی

حسابرسان داخلی معمولا یک بخش را شناسایی می کنند، درکی از روند کنونی کنترل داخلی جمع آوری می کنند. آزمایشات میدانی انجام می دهند، با کارمندان بخش در مورد موارد شناسایی شده گفتگو می کنند. یک گزارش حسابرسی رسمی تهیه می کنند و آن را با مدیریت بررسی می کنند. سپس به مدیریت و هیئت مدیره را در صورت لزوم برای اطمینان از اجرای توصیه ها مشاوره می دهند.

تکنیک های ارزیابی

تکنیک های ارزیابی اطمینان می دهند که حسابرس داخلی، درک کاملی از روش های کنترل داخلی و پیروی کارکنان از دستورالعمل های کنترل داخلی دارد. برای جلوگیری از ایجاد اختلال در روند کار روزانه، حسابرسان با تکنیک های ارزیابی غیرمستقیم مانند مرور نمودارهای جریان، کتابچه های راهنما، سیاست های کنترل دپارتمان و یا سایر اسناد موجود کار را شروع می کنند. اگر مراحل مستند دنبال نشود، ممکن است نیاز باشد با کارکنان به صورت مستقیم گفتگو کنند.

فنون تجزیه و تحلیل

روش های حسابرسی میدانی می تواند شامل تطبیق معاملات، شمارش موجودی فیزیکی، محاسبات دنباله حسابرسی و سازگاری حساب باشد که طبق قانون لازم است. اگر حسابرس معتقد باشد که یک فرایند کنترل داخلی باید بهبود یابد. تکنیک های تجزیه و تحلیل ممکن است داده های تصادفی را آزمایش کنند یا داده های خاص را هدف قرار دهد.

روش های گزارشگری

گزارش حسابرسی داخلی شامل یک گزارش رسمی ست و ممکن است یک گزارش مقطعی اولیه یا یادداشتی باشد. گزارش موقت معمولا شامل نتایج حساس یا قابل توجهی است که حسابرس فکر می کند هیئت مدیره باید بلافاصله از آن ها مطلع شود. گزارش نهایی شامل خلاصه ای از رویه ها و تکنیک های مورد استفاده برای تکمیل حسابرسی ست. علاوه برآن حاوی شرح یافته های حسابرسی و پیشنهادهایی برای بهبود کنترل های داخلی و رویه های کنترل است. گزارش رسمی با مدیریت بازبینی می شود و توصیه هایی برای بهبود مورد بحث قرار می گیرد. برای اطمینان از اجرای توصیه های جدید و بهبود کارایی عملکرد ، بعد از مدتی پیگیری هایی لازم است.

وظایف اصلی حسابرسی داخلی

وظایف اصلی حسابرسی داخلی

•  باید گردش مالی و حساب های بانکی سازمان را بررسی و کنترل کند.
•  باید به عملیات های مالی مربوط به بودجه و هزینه ها اشراف کافی داشته باشد و آن ها را تحت کنترل داشته باشد.
• باید عملیات های مالی مربوط به پرداخت حقوق و دستمزد و جزییات و نحوه پرداخت انها را به خوب بشناسد. همچنین اسناد و مدارک آن را بررسی کرده و از بروز انحرافات جلوگیری کند
• باید بر تنخواه واحدهای مختلف و خریدهای داخلی نظارت کند. علاوه برآن کلیه فاکتور و اسناد خرید و هزینه کردها را مطابقت داده و صحت و درستی آنها بررسی نماید .
• باید بر فرآیند انبارگردانی و جزییات ان مسلط باشد. تا بتواند ورود خروج کلیه اجناس و مواد و غیره را به انبار تحت کنترل اسنادی داشته باشد.
• برای بررسی کلیه قسمت ها برنامه داشته و سرفصل ارزیابی برای آن ها تهیه کند. سپس بر اساس فرمت و سر فصل برنامه ریزی شده به بررسی بپردازد.

حسابرسی داخلی در ایران

۴ تیر ۱۳۹۱، انجمن حسابرسان داخلی ایران با پشتیبانی سازمان بورس و اوراق بهادار و بورس اوراق بهادار تهران و جمعی از دانشگاهیان و حرفه ای های حسابداری ایران راه اندازی شد. هدف از ایجاد این سازمان کمک به پیشرفت و تنظیم حرفه حسابرسی داخلی در ایران بود.

نشریه های انجمن حسابرسان داخلی ایران:

در حال حاضر انجمن حسابرسان داخلی ایران دارای ۲ نشریه است:

۱- دوماهنامه حسابرسان داخلی

۲- فصلنامه حسابرسی، نظریه و عمل

سخن آخر

در نهایت باید گفت حسابرسی‌داخلی راهی عالی برای بهبود عملکرد شرکت هاست. انجمن حسابرسان داخلی آمریکا تعریف زیر را از حسابرسی داخلی ارائه کرده است: حسابرسی داخلی یک فعالیت مستقل، اطمینان بخش واقع بینانه و مشاوره ای است. که برای ارزش افزایی و بهبود عملیات سازمان طراحی شده است. حسابرسی داخلی با فراهم ساختن رویکردی سیستماتیک و روش مند برای ارزیابی و بهبود اثربخشی فرآیندهای راهبری، مدیریت ریسک و کنترل، سازمان را در دستیابی به هدف‌هایش یاری می کند.