بررسی مهمترین چالشهای یک حسابرس داخلی
در مقالۀ قبلی به بخشی از بررسی مهمترین چالشهای یک حسابرس داخلی پرداختیم و تعدادی از آنها را شرح دادیم. در این مقاله هم میخواهیم به ادامۀ مهمترین چالشهای یک حسابرسی داخلی پرداخته و به این مقوله پایان دهیم با ما تا پایان این مقاله همراه باشید.
کیفیت حسابرسی داخلی
درشغل حسابرسی جزئیات زیادی در یادگیری وجود دارد. برای یادگیری حسابرسی تنها تسلط بر یک موضوع کافی نیست چرا که حسابرسی در شغلهای متفاوت، تواناییهای مختلفی نیاز دارد. در تمامی کشورها برای شغلهای متفاوت از حسابرسان مخصوص به آن شغل یا آشنا با آن حرفه استفاده میشود. این کار میتواند تا حد زیادی باعث جلوگیری از مشکلات معمول در کار شود. اگر یک حسابرس داخلی با روند شغلی خاصی آشنا باشد بهتر میتواند نیاز سنجی و محاسبات خود را انجام داده و کارایی بهتری در قسمت اجرایی دارد.
مثال:
اگر فردی در حوزۀ حسابرسی هتلها فعالیت داشته باشد در طول چند سال بهتر میتواند به مدیران این سیستم خدمات رسانی کند. از حساب کردن میزان مالیات تا مشاوره دادن در مورد پیشرفت و توسعۀ کار، شخص تواناییهای لازم را به تدریج بدست آورده و بر زیر و بم این کار آشنا میشود.
حال فرض کنید این شخص در هر سال، شکل حسابرسی خود را تغییر دهد و هر بار برای حسابرسی کسب و کاری متفاوت مصاحبه کند. به طور حتم این شخص در هیچ کدام از شغلهای مربوطه دارای بصیرتی لازم نمیشود. هرچه یک حسابرس زمان بیشتری را در حسابرسی یک شغل بگذراند بهتر میتواند جوانب کار را سنجیده و بهترین عملکرد را داشته باشد.
تفاوت اصلی حسابرسی ایران با دیگر کشورها
با توضیحات ارائه شده در قسمت بالا دیدیم که حسابرسی در هر شغل نیاز به تجربه و فرآیند درک آن کار دارد. به همین دلیل در کشورهای خارجی برای فیلدهای شغلی متفاوت حسابرسانی را استخدام میکنند که سابقۀ کار مرتبطی از نظر حسابرسی داشته باشد. اما در کشور ما ایران حسابرسان تا جای ممکن فیلد مشخصی از کار را دنبال نمیکنند. آنها صرف کلمۀ حسابرسی و مهارت داشتن در سیستم حسابداری در کسب و کارهای متفاوت به حسابرسی مشغول هستند. این روند دو مشکل بسیار بزرگ و اساسی دارد.
اول: مشکل اول عدم آگاهی مناسب با کسب و کار است. این دسته از حسابرسها هیچ وقت در حسابرسی کسب و کاری خاص، خبره نمیشوند. این موضوع از جهت درک کلی شخص از پیشرفت شغل مورد نظر بسیار حائز اهمیت است. همانطور که در مقالههای قبلی گفتیم یکی از وظایف حسابرسی داخلی درک درست شغلی و راهکار دادن به مدیران ارشد است. به یاد داشته باشید که هیچ حسابرسی نمیتواند با مدت کوتاهی حسابرسی در یک کسب و کار به درکی درست در آن زمینه دست پیدا کند.
دوم: نبود بودجۀ مناسب برای پیشرفت و مهارت اندوزی حسابرس از دیگر مهمترین چالشهای یک حسابرس داخلی است. حسابرسهای داخلی به دلیل نبود بودجۀ لازم، تمایل شخص به حرفه ای شدن و البته غرور شخصی در بیشتر موارد تحت تعلیمهای به روز و مدرن قرار نمیگیرد. این موضوع هم از مهمترین چالشهای حسابرسی داخلی به شمار میرود.
موارد گفته شده در نهایت منجر به عدم کیفیت مناسب در کار حسابرسی شده و مشکلات زیادی را در این حوزه ایجاد کرده است.
بهره گیری از روشهای مدرن و تعامل دانش حسابرسی
یکی دیگر از مهمترین چالشهای یک حسابرس را میتوان در کشور ما تعامل کم حسابرسان با یکدیگر دانست. سیستمهای حسابرسی در بیشتر اوقات به مدرک دانشگاهی یا فنی شخص بسنده کرده و همین موضوع باعث میشود فرد حسابرس تمایلی به ادامه یادگیری و حرفه این شدن نداشته باشد. نکتۀ دیگر نداشتن تعاملی مداوم میان حسابرسان است. بهترین راه برای پویایی یک حسابرس و آگاهی بخشی به او ایجاد جلسات مداوم میان حسابرسان است. با این روش آنها سعی میکنند با طرح مسائل مختلف حسابرسی تجربیات خود را با یکدیگر در میان گذاشته و در نهایت مهارتهای خود را در این حوزههای کاری افزایش دهند.
رتبه بندی و حقوق نابرابر در جامعه
یکی از مهم ترین چالشهای سازمانهای حسابرسی رتبه بندی است. به صورت واضح تر، سازمانهای حسابرسی قدیمی با داشتن قدمت بیشتر و همین طور مشتریهای گسترده تر توانسته اند، فضای حسابرسی داخلی کشور را برای سازمانهای نوپا با محدودیت رو به رو کنند. این سازمانها به دلیل قدمت بیشتر دارای امتیاز، شناخت و اعتبار بیشتری هم نسبت به سازمانهای تازه نفس حسابرسی هستند به همین دلیل به سختی در این حوزه فعالیت دارند. سازمانهای نوپا هم در نهایت برای رقابت با این سیستمهای قدیمی به راهی اشتباه متوسل شده اند و آن شکستن قیمتهاست.
در سالهای جدید سازمانهای تازه تأسیس، تمامی توان خود را بکار بستهاند تا با تبلیغاتی مناسب برای خود جایی در این بازار باز کنند، ولی در نهایت به دلیل وجود رتبه بندیهای مختلف و اعتبار شرکتهای حسابرسی قدیمی کار زیادی از پیش نبرده اند.
به مناقصه گذاشتن کار حسابداری و حسابرسی داخلی
از دیگر چالشهای شغل حسابرسی به مناقصه گذاشتن این کار است. اگر چه این کار به صورت علنی انجام نمیشود اما سازمانها و صاحبان مشاغل گوناگون سعی میکنند با جستجو و پیگیریهای مداوم سابقۀ سازمانهای حسابرسی وقیمت حسابرسان آنها را در یابند. این کار در حقیقت برای پیدا کردن کمترین نرخ و بهترین کیفیت است. سازمانها و صاحبان مشاغل کلان با این روند سعی میکنند به کمترین دستمزد، کار حسابرسی را محول کنند. به مناقصه گذاشتن کار حسابرسی دو مشکل اساسی دارد.
اول: این کار میتواند تا حد زیادی کیفیت و روند کار حسابرسی را تضعیف کند. در چنین رویکردی اولویت اصلی میزان دستمزد حسابرس است نه خبره بودن و کیفیت کار اصلی
دوم: این روند موجب میشود افراد کم توان به دلیل نداشتن صلاحیت مناسب کاری، قیمتهای کمتری طلب کنند و در نتیجه این بازار را با مشکلات زیادی رو به رو کنند. این دسته از حسابرسان تنها به گرفتن کار فکر میکنند و از همین رو کیفیت کاری برایشان در اولویت قرار ندارد
چرا بسیاری از سازمانها با کیفیت پایین خدمات حسابرسی مشکلی ندارند.
همانطور که گفته شد زمانی که خدمات حسابرسی را به مزایدۀ غیر علنی میگذارند و کمترین نرخ را برای خدمات حسابرسی میپردازند به طبع نمیتوانند افرادی با کیفیت بالا و مهارت کافی را استخدام کنند. همین موضوع سبب میشود آنها سختگیری چندانی بر روی کار نداشته و کیفیت بسیاری بالایی را در کار مد نظر نداشته باشند.
سنتی بودن سیستم حسابرسی مانعی بر سر راه توسعۀ فعال این حوزه
در ۹۰ درصد کشورهای خارجی از سیستمهای نوین حسابرسی و حسابداری بهره میبرند. این در حالیست که کشور ما ایران هنوز هم در بسیاری از موارد در حال استفاده از سیستمهای دستی است. این روند به صورت پیش فرض در بسیاری از سازمانهای ما در حال انجام بوده و سبب شده تا مدیران احساس نیازی به مکانیزمهای مدرن نداشته باشند.
لازم به ذکر است سیستمهای نوین حسابداری و حسابرسی با درک درستی از نظامهای جدید پولی و مالیات طراحی و تدوین شده اند. این رویکرد باعث میشود سازمانهای بهره مند از سیستمهای مدرن بسیار بیشتر از کسب و کارهایی با شیوههای سنتی رشد و سودآوری داشته باشند. علوم جدید حسابرسی در سالهای اخیر به موضوعاتی هم چون ریسکهای حسابرسی پرداخته و نگاهی نوین به این حوزه را پیگیری میکنند. از این رو میتوان گفت درک روندهای حسابرسی داخلی و حسابداری به شکل نوین میتواند تا حد زیادی باعث آینده نگریهای بهتری در حوزههای کسب و کار مختلف شود.
چالشهای سازمانهای حسابرسی در استخدام نفرات جدید
این را هم میتوان یکی از مهم ترین چالشهای یک حسابرس داخلی در نظر گرفت. در زمان آغاز رشد سازمانهای حسابرسی و حسابداری افراد زیادی حتی با نداشتن مدرک معتبر یا سابقۀ کاری مناسب هم در این حوزههای شروع به فعالیت کردند. اما به تدریج این روند با کاهشی چشم گیر رو به رو شد. قانونهایی نانوشته پدید آمدند که به وسیلۀ آنها حسابرسان جدید و حسابداران تازه کار دیگری به شکل گذشته در این سازمانها استخدام نمیشدند. باید گفت برای پیشرفت در حوزههایی مانند حسابرسی داخلی و حسابداری باید از این روندهای ناقص چشم پوشی کنیم و راه را برای نیروهای جوان باز کنیم. این کار میتواند تا حد بسیار زیادی موجب پیشرفت حوزۀ حسابرسی و حسابداری به دست نیروهای تازه نفس شود.
رویکرد حسابرسی داخلی و حسابداری نیاز به واقع بینی دارد.
شاید بتوان گفت پیشرفت حسابرسی و حسابداری در کشور ما نیاز به واقع بینی بیشتری دارد. بسیاری تصور میکنند با داشتن علمی متوسط در این زمینه میتوانند تا زمان زیادی به شغل خود ادامه دهند اما این موضوع کمی دور از انتظار است. با پیشرفتهایی که حسابرسی و حسابداری در سالهای اخیر به آن رسیده، علوم قبلی و شیوههای قدیمی کمی ناکار آمد تصور میشوند. با پیشرفت روز افزون شرکتها و سازمانهای مالی باید حسابرسان بتوانند علم و مهارت خود را تا حد زیادی به روز کنند. از سوی دیگر در سازمانهای حسابرسی باید دروس جدید تدوین و تدریس شود تا کشور ما هم در زمینه حسابرسی و حسابداری نوین حرفی برای گفتن داشته باشد.
بخش آخر در مقالۀ مهم ترین چالشهای یک حسابرس
گر برای موارد گفته شده چاره اندیشی مناسبی در سالهای پیش رو نداشته باشیم احتمالاً با شکست سرمایههای زیادی در آینده رو به رو هستیم. این دسته از چالشها نه تنها به سیستم سازمانهای حسابرسی مربوط میشود بلکه نقش بسزایی در آیندۀ مالی بسیاری سرمایه گذاران داخلی و خارجی نیز میشود. از همین رو پیشرفت بیشتر در این دو حوزه (حسابرسی و حسابداری) باعث پیشرفت کلی اقتصاد و سرمایههای خرد و کلان میشود.
پاسخ دهید
میخواهید به بحث بپیوندید؟مشارکت رایگان.