نوشته‌ها

استفاده از حسابرس داخلی

آیا می توان از حسابرسان داخلی برای کمک مستقیم به حسابرس خارجی برای اهداف حسابرسی استفاده کرد؟

آیا می توان از حسابرسان داخلی برای کمک مستقیم به حسابرس خارجی برای اهداف حسابرسی استفاده کرد؟ این پرسشی بود که در مقالۀ قبلی مورد توضیح قرار گرفت. این مقاله بخش دوم و تکمیلی مقالۀ قبلی بوده و آن را کامل می‌کند. (بخش دوم)

ارزیابی سطح صلاحیت حسابرسان داخلی

صلاحیت عملکرد ممیزی داخلی درصورتی که بتوان اثبات کرد که عملکرد به طور کلی در سطح مورد نیاز کار می‌کند امکان پذیر می‌باشد. باید در نظر داشته باشید که هر چه کار حسابرس داخلی با دقت و موشکافی بیشتری صورت بگیرد احتمال استفاده از آن بیشتر است.

نکاتی که باید در ارزیابی یک حسابرس داخلی مورد توجه قرار بگیرد.

ارزیابی فوق در مورد عینیت و صلاحیت حسابرسان داخلی نباید برای داوطلبان جدید باشد این موضوع مغایر با قوانین کمک مستقیم حسابرسی داخلی به حسابرس خارجی به شمار می‌رود. زیرا مبنای هرگونه ارزیابی توسط حسابرس خارجی هنگام تعیین اینکه آیا می‌توان به کار حسابرسان داخلی اعتماد کرد یا خیر متفاوت است. حسابرس خارجی باید در نظر داشته باشد که ارزیابی صلاحیت و عینیت از اهمیت یکسانی برخوردار است و باید به صورت جداگانه و به طور کامل ارزیابی افراد انجام شود.

به عنوان مثال:

اگر حسابرسان داخلی به صلاحیت صحیح تشخیص داده شوند اما حسابرس خارجی تهدیدهای مهم برای عینیت کار را شناسایی کند بعید است بتواند از حسابرسان داخلی برای کمک مستقیم استفاده کند و این موضوع حالتی عکس هم دارد.

چه عواملی را می توان به حسابرسان داخلی که مستقیماً کمک می کنند اختصاص داد؟

چه عواملی را می توان به حسابرسان داخلی که مستقیماً کمک می کنند اختصاص داد؟

پس از ارزیابی دقیق موارد گفته شده اگر حسابرس خارجی تشخیص دهد که حسابرسان داخلی می‌توانند برای کمک مستقیم به اهداف حسابرسی استفاده شوند، تصمیم‌های بعدی در مورد آن‌ها گرفته می‌شود. استفاده از کمک حسابرسان داخلی موضوعی بسیار مهم و حیاتی به شمار می‌رود.

قضاوت حرفه ای:

این موضوعی است که حسابرسان را ملزم به اعمال قضاوت حرفه ای می‌کند. چرا که استفاده گسترده از کمک مستقیم می تواند بر درک استقلال حسابرسان خارجی تأثیر بگذارد. به حسابرس خارجی توصیه می شود در تعیین چنین مواردی فاکتورهای مهم گفته شده را به صورت کاملاً دقیق در نظر بگیرد.

در این میان موارد دیگری هم وجود دارد:

حسابرس خارجی هنگام تعیین اینکه آیا حسابرسان داخلی می‌توانند در مرحله اول مستقیماً کمک کنند یا خیر باید شواهد زیادی بدست آورند. هرچه شواهد در مورد عینیت و صلاحیت حسابرسان داخلی قانع کننده تر نباشد، ماهیت و میزان کار قابل تعیین محدودتر خواهد بود.

مثال:

به عنوان نقطه شروع، حسابرس خارجی باید میزان قضاوت مورد نیاز در برنامه ریزی و انجام رویه‌های حسابرسی مربوطه را معیار اصلی ارزیابی شواهد حسابرسی قرار دهد. هر چه این اطلاعات صحت و کارایی بهتری داشته باشند میزان اعتماد حسابرس خارجی هم افزایش پیدا می‌کند

نکته: ارزیابی کفایت افشاگری در صورتهای مالی و سایر مواردی که گزارش حسابرس را تحت تأثیر قرار می دهد.

حسابرس خارجی برای استفاده از کمک مستقیم حسابرس داخلی خطر ارزیابی اشتباه و تحریف را هم در نظر می گیرد. هرچه ریسک ارزیابی شده بیشتر باشد ، ماهیت و میزان کاری که باید به حسابرسان داخلی اختصاص یابد هم محدودتر در نظر گرفته می‌شود. اگر خطر تحریف بااهمیت چیزی غیر از میزان کم اشتباه در نظر گرفته شود ، قضاوت بیشتری باید در این امر انجام شده و اقناع بیشتر شواهد حسابرسی مورد نیاز است. ارزیابی یکی از مهم ترین بخش‌های  (کمک مستقیم حسابرس داخلی) به شمار می‌رود.

نتیجه گیری این بخش:

بنابراین، در این شرایط ، به منظور کاهش ریسک حسابرسی به سطح قابل قبولی انتظار می‌رود که حسابرس خارجی مجبور باشد مراحل بیشتری را مستقیماً انجام دهد و در موارد محدودی از کمک حسابرس خارجی استفاه کند.

بررسی تقلب:

حسابرسی خارجی باید حسابرسان داخلی را از فیلترهای زیادی برای اطمینان داشتن به آن‌ها عبور دهد. بررسی سوابق کار، بررسی اسناد ارائه شده از آن‌ها در شرکت یا سازمان و در نهایت نکاتی که در بخش‌های بالا گفتیم می‌توانند مانند یک فیلتر برای صلاحیت کاری این افراد در نظر گرفته شوند.

جمع بندی (کمک مستقیم از حسابرس داخلی)

کمک مستقیم حسابرس داخلی از طرف دیگر باید در هنگام کمک گرفتن از یک حسابرس داخلی به موضوعی دیگر هم توجه داشت. باید بررسی شود که آیا حسابرس خارجی به اندازه کافی در اموری که به او واگذار کرده اید اشراف دارد یا خیر؟ بهتر است تقسیم وظایف یا برون سپاری حسابرسی خارجی به شکلی کامل باشد تا حسابرس خارجی بتواند بر تمامی مطالب کلیدی و اصلی اثرگذار بوده و بر کار حسابرس داخلی نظارت کند.

بررسی تفاوت‌های حسابرسی داخلی و خارجی

مقدمه‌ای بر تفاوت‌های حسابرسی داخلی و خارجی

در هر شرکت و نهاد مالی نسبت به کاری که انجام می‌دهند باید نیروهایی با تخصص‌های مربوطه را استخدام کنند. حسابرسی یکی از مهم‌ترین بخش‌های هر کارخانه یا نهاده مالی است. باید در نظر داشت که هستۀ مرکزی هر کسب و کاری در حقیقت بخش مالی آن  است. افرادی که برای بررسی گزارش‌های مالی و حسابداری استخدام می‌شوند بیشترین سهم را در پیش‌برد اهداف مالی شرکت دارند. این افراد از هدر رفت منابع مالی جلوگیری کرده و گزارش‌های دقیقی را در مورد افزایش یا کاهش پیشرفت مالی هر کسب و کاری  به مدیران خود تسلیم می‌کنند. این گزارش‌ها باعث شکل‌گیری روندی صحیح برای در نظر گرفتن هزینه‌ها شده و می‌تواند در رشد مالی شرکت اهمیت زیادی داشته باشند. کسانی که این وظیفه را به عهده دارند حسابرسان داخلی هستند. این افراد معمولاً  اشخاصی امین و  متعهد هستند که با دقت‌نظر و بررسی موشکافانه از هر گونه تخلف مالی و انحراف اطلاعاتی سیستم مالی جلوگیری کرده و دقیق‌ترین گزارش‌های مالی را برای مدیران خود تهیه می‌کنند. حسابرسی خود دو بخش مجزا دارد. حسابرسی داخلی و حسابرسی خارجی ، اگر چه هر دوی این موارد کاری تقریباً مشابه را انجام می‌دهند اما در اصول کاری از هم متفاوت هستند و هر کدام برای هدفی جداگانه در نظر گرفته می‌شوند.

 

حسابرسی داخلی :

کار یک حسابرس داخلی در حقیقت بررسی موارد مالی داخلی است . این موارد شامل تمامی گزارش‌های  مالی و فاکتوری‌هایی است که به وسیلۀ حسابدار تنظیم و تهیه شده است. حسابرسان در حقیقت مشاوران مالیِ کسب‌وکارها به حساب می‌آیند. آن‌ها با تنظیم گزارش‌های مالی و میزان رشد یا کاهش موارد مالی می‌توانند شرکت یا نهاد مربوطه را برای قدم‌های بعدی پیشرفت راهنمایی کنند. حسابرسان داخلی وظیفه‌ای مهم را در هر کسب و کار بر عهده دارند. آنها باید بتوانند از روندهای غیر معمول مالی (تقلب در موارد مالی) جلوگیری کرده و تمامی مواردی که به ضرر مالی شرکت می‌انجامد را به مدیران خود برای اصلاح گزارش دهند.

 

 

حسابرسی خارجی :

کسانی که به‌عنوان حسابرس خارجی برای حسابرسی استخدام می‌شوند. معمولاً از نهادها و شرکت‌های معتبر فرستاده شده تا بتوانند بر کارهایی مالی که تا آن روز در شرکت یا نهاد مالی انجام شده نظارت کنند. به طور معمول این افراد هیچ وابستگی مالی و رابطه‌ای با شرکت و نهاد‌هایی که به آنجا می‌روند ندارند. در اصل یک حسابرس خارجی به عنوان یک کارآگاه مالی در شرکت ثالث فعالیتی محدود دارد. حسابرس خارجی وظیفه دارد تمام گزاش‌های مالی که توسط حسابدار و حسابرس داخلی صورت گرفته را بازبینی کند و صداقت و صحت آن را گواهی کند. این افراد معمولاً در زمانی استخدام می‌شوند که مدیر یا مدیران یک مجموعه یا کسب کار در روند مالی خود با مشکلی غیر معمول مواجه می‌شوند.

 

نحوۀ انتخاب حسابرس داخلی و حسابرس خارجی 

یکی از مهم‌ترین نکاتی که حسابرسی داخلی را از حسابرس خارجی جدا می‌کند شکل انتخاب این دو گزینه است. در مورد اول یعنی حسابرسی داخلی فرد از داخل خود مجموعه یا شرکت انتخاب می‌شود. معمولاً فردی را انتخاب می‌کنند که به آن اعتماد داشته و مدتی در موارد مالی شرکت یا نهاد مالی دست داشته است. این فرد در بیشتر موارد یکی از کارمندان یا پرسنل حسابداری است که بیشتر مورد توجه قرار گرفته و مدیران بخش یا شرکت به او بیشتر اعتماد دارند. میزان مهارت شخص هم در این موضوع بی‌تأثیر نیست.

اما دربارۀ انتخاب حسابرس خارجی موضوع کمی متفاوت است. حسابرس خارجی معمولاً از طرف شرکت‌های مالی مورد اعتماد فرستاده می‌شوند. به شکل معمول حسابرسان خارجی هیچ رابطه‌ای با حسابرس داخلی شرکت یا نهاد ذکر شده ندارد. این کار به صورت مخفیانه انجام داده می‌شود و گزارش‌های مربوط به آن به صورت محرمانه در اختیار مدیران مالی یا صاحبان کار قرار می‌گیرد. یکی از بزرگترین تفاوت‌های این دو حسابرسی در همین موضوع است حسابرس داخلی وظیفۀ نظارت بر تمامی موارد مالی را دارد و حسابرس خارجی موظف به بررسی گزارش‌های حسابرس داخلی است. باید خاطر‌نشان کرد که حسابرس داخلی شغلی مداوم در یک کسب و کار به حساب می‌آید اما یک حسابرس خارجی یا مستقل کار را به صورت پروژه‌ای قبول کرده و بعد از بررسی و ارسال گزارش‌کار دیگر برای آن مجموعه کار نمی‌کند.

 

 

تفاوت گزارش دهی در حسابرسی داخلی و حسابرسی خارجی

یکی از اصلی‌ترین تفاوت‌های حسابرسی داخلی  و حسابرسی خارجی نحوۀ گزارش‌دهی و افرادی هستند که این گزارش‌ها را تحویل می‌گیرند. در حسابرسی داخلی به شکل معمول افراد برتر کسب‌وکار مانند مدیران ارشد و مدیران مالی موظف به دریافت و بررسی این گزارش‌ها هستند اما در مورد حسابرسی خارجی این گونه نیست. حسابرسان خارجی را سهامداران و افراد ذی‌نفع انتخاب کرده و حسابرس خارجی موظف به تسلیم گزارش مالی به آن‌ها است. این کار معمولاً در مواقعی که افراد ذی‌نفع و سهامداران به روند مالی نهاد مورد نظر بد‌بین می‌شوند انجام می‌شود. سهامداران و افرادی که در این موارد ذی‌نفع هستند با هم مشورت کرده و از یک نهاد حسابرسی معتمد درخواست حسابرس می‌کنند. تا به اموراتی که برای آن‌ها شک برانگیز بوده رسیدگی کند.

 

قالب‌های گزارش دهی در حسابرسی داخلی و حسابرسی خارجی چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟

در گزارش‌دهی حسابرسی داخلی فرم و قالب خاصی وجود ندارد و حسابرس بنا بر درخواست مدیریت مالی و نیاز نهاد بررسی‌ها را انجام داده و صورت وضعیت را مشخص می‌کند. اما در حسابرسی خارجی این‌گونه نیست. حسابرسی خارجی کاملاً بر اساس استانداردهای حسابرسی انجام می‌شود و بر صحت و  صدق موارد گزارش شده به وسیلۀ حسابرسان داخلی و مدیران مالی  دلالت می‌کند. این گزارش‌ها باید بر اساس منابع اصلی و فاکتورهای موجود صورت بگیرد . حسابرسان خارجی می‌توانند با نامه‌ای به مدیران بخش حسابرسی یا مدیر عامل،  آن‌ها را از خطای پیش آمده در حسابرسی مطلع کنند و موارد تخلف یا اشتباه شده را به آن‌ها متذکر شوند.

 

 

انتشار گزارش در حسابرسی داخلی و خارجی

یکی دیگر از مواردی که تفاوت زیادی را بین حسابرسی خارجی و حسابرسان داخلی ایجاد می‌کند انتشار موارد تخلف است. در بیشتر مواقع در حسابرسی داخلی موارد به صورت محرمانه مانده و از شرکت یا نهاد مالی بیرون نمی‌رود اما در مورد حسابرسی خارجی این‌گونه نیست. در حقیقت حسابرسی خارجی برای اطلاع‌رسانی به افرادی بیشتری انجام می‌شود. اطلاعاتی که در حسابرسی داخلی به دست می‌آید را به شکل معمول در اختیار دیگران قرار نمی‌دهند اما موارد که در حسابرسی خارجی به دست می آید را می‌توان به عموم مردم هم برای روشن شدن موراد مالی گزارش داد مانند، مواردی که در مورد بانک‌های متقلب در رسانه‌ها منتشر می‌شود.

در پایان این مقاله باید خاطر نشان کرد که هر دوی این مشاغل ( حسابرسی داخلی و حسابرسی خارجی ) از اهمیت زیادی در نهاد های مالی و شرکت‌ها برخوردار هستند. باید در نظر داشته باشید برای درک بهتر کار حسابرسی باید دورهایی از کارآموزی را بگذرانید تا با تجربۀ کار واقعی بتوانید در این شغل موفق شوید.

 

مسئول تولید محتوا : امیر شکیبا