همه‌چیز دربارۀ مسئولیت‌های قانونی تمامی حسابرسان
مسئولیت‌های قانونی حسابرسان
در سال‌های گذشته رسیدگی به کار حسابرسان و استاندار‌دهای کاری این افراد برای شرکت‌ها مورد مهمی به‌حساب نمی‌آمد و فقط بررسی جامع و گزارش کار آنها بود که مدیران شرکت‌های حسابداری یا حسابرسی را راضی می‌کرد. اما + اشخاص حسابدار (حسابرسان داخلی و شاخه‌های دیگر) باید تمامی مواردی که در شرح وظایفشان آمده را به خوبی در حین انجام کار در نظر بگیرند تا به صورت کامل بتوانند از عهدۀ کارهایی که به آنها محول شده برآیند.
تا چند سال پیش شرکت‌ها و ارگان‌هایی که از حسابرسان داخلی استفاده می‌کردند فرق میان یک حسابرس تازه‌کار و یک حسابرس باتجربه برایشان ملموس نبود و فقط گزارش کلی کار برایشان اهمیت داشت. اما در چند سال اخیر با رشد شرکت‌های خصوصی بسیار، در بورس و انواع بازارهای عمومی مالی شروع به فعالیت کردند، داشتن یک حسابرس باتجربه و حرفه‌ای یک نیاز اساسی برای هر شرکتی به‌حساب می‌آید. امروزه حسابرسان باید در تمامی امور از آگاهی نسبی و گاهی کاملی برخوردار باشند. این افراد در حقیقت باید مشاوران مالی هر شرکت به‌حساب بیایند و از این رو داشتن تجربه و آگاهی لازم برای این افراد در امور مالی و حسابرسی الزامی است. اشخاص حسابرس باید توان درک سود خالص و حساب کردن انواع رویکردهای مالی را بلد باشند تا بتوانند بهترین دیدگاه را برای پیشبرد اهداف مالی شرکت به مدیران خود ارائه دهند.
قوانین و مقرراتی که مسئولیت‌های حسابرسان را دوچندان می‌کند
در سال‌های اخیر با وضع کردن قوانین زیادی در قسمت‌هایی مانند: قانون بازار اوراق بهادار و همچنین ساز و کارهای انضباطی که در اساس‌نامه جامعه حسابداران رسمی ایران و آیین‌نامه انضباطی آن برای اعضا در نظر گرفته شده، دیگر مانند گذشته حسابرسان فقط یک منبع گزارش مالی به‌حساب نمی‌آیند. این افراد دیگر یک منبع آگاه و کارآمد برای شرکت در تمامی تصمیم‌های اساسی مجموعه قلمداد می‌شوند. حسابرسان امروزه در یک جایگاه ویژه در بین مدیران ارشد قرار دارند و نقشی حیاتی را در پیشبرد اهداف مالی شرکت ایفا می‌کنند.
با تمامی موارد ذکر‌شده تا به امروز شرح وظایفی دقیق و جامعی برای این اشخاص به صورت کامل بیان نشده ولی هر شرکت و نهادی بخشی از کارهای حقوقی مربوطه را به این افراد محول کرده و از آنها انتظار پاسخگویی دارد.
ما در این مقاله سعی داریم به بخش اعظمی از این موارد پرداخته و آنها را برای علاقه‌مندان به حسابرسی بازگو کنیم. البته لازم به ذکر است که تمامی این موارد در همه شرکت‌ها و نهادهای مالی لازم به اجرا نیست. این موارد تنها یک بازنویسی تقریبا کامل از تمامی آنچه است که یک حسابرس موظف به انجام آن است و باید در قبال آن پاسخگو باشد.
این موارد به شرح زیر است.
- پذیرفتن مواردی که به فرد حسابرس سپرده شده و باید بر آنها نظارت کافی داشته باشد. درصورت هرگونه خطایی که از طرف حسابرسی داخلی سر زده شود و باعث خسارت مالی شود باید به وسیلۀ خود شخص به صورت فردی جبران شود.
- مسئول بودن در قبال تمامی موارد مالی که به آنها محول شده و استناد آنها به واقعیت
- حسن نیت داشتن در کار و تبانی نکردن با مشتریان یا سودجویان
- داشتن عملکردی مناسب و طبق روال تعیین شده از سوی مافوق یا مدیر خود
- در نظر گرفتن اخلاق کاری و استناد به حقایق در گزارش‌های مالی
این‌ها مواردی هستند که یک حسابرس داخلی باید در تمام مدت زمانی که درحال انجام وظیفه برای هر نهادی است باید در نظر بگیرد در بخش بعدی این مقاله به مسئولیت قانونی حسابرسان در مقابل واسطه‌ها می‌پردازیم.
مسئولیت قانونی حسابرسان در مقابل واسطه‌ها
این که حسابرسان در مقابل چه کسی باید پاسخگو باشند خود، یک موضوع جداگانه به حساب می‌آید. حسابرسان معمولاً به کاربران شناخته شده و طبقۀ محدودی از کاربرانی که متکلی به صورتحسابهای مالی هستند باید پاسخگو باشند.
حسابرسان معمولاً به دو سته از مراجعه کنندگان باید پاسخگو باشند.
یکی کاربرانی‌که قابل پیش‌بینی و بر صورتحسابهای مالی متکی هستند. مورد دوم کاربرانی هستند که به‌اصطلاح (شناخته‌شده) به‌حساب می‌آیند.
کاربران شناخته شده متشکل از سهامداران واقعی و طلبکاران حقیقی شرکت هستند. این افراد می‌توانند به صورت کاملاً قانونی حسابرس را مورد پاسخگویی قرار دهند.
مورد دیگر کاربران قابل پیش‌بینی هستند. این کاربران در حقیقت همان بانک‌ها و بنگاه‌های اقتصادی هستند که در صورت نیاز شرکت‌ها، در مواقع لزوم از آنها پول یا امکانات دریافت می‌کنند.
بنابراین در بسیاری از موارد حتی اگر یک حسابرس نداند که طرف‌های دیگر قرار دادها چه کسانی هستند با دانستن منافع مالی که در جریان کار حسابرسی به آن پی برده به راحتی متوجه یک نوع از کاربری حساب در حسابرسی خود می‌شود.
دادخواست‌های غیر قابل اثبات و پیگیری
از موارد بسیار زیاد در حسابرسی همین پرونده‌های غیر قابل اثبات و پیگیری است.
باید در نظر داشته باشید که یک حسابرس تنها وظیفه دارد گزارش‌های مالی حسابداران را گواهی صدق بدهد. او این گزارش‌ها را بررسی کرده و صحت آنها را اعلام می‌کند. بسیاری این تصور اشتباه را دارند که حسابرس باید تعهدی هم باید برای کار طولانی‌مدت این مراکز بدهد اما این‌طور نیست. حسابرس تنها باید در زمانی که از او درخواست می‌شود به گزارش‌های مالی و صداقت در گزارش‌های داده شده نظارت کند و در طولانی مدت هیچ تعهدی به ماندگاری شرکت‌های حسابرسی شده ندارد.
دادخواست‌هایی که معمولاً به نتیجه می‌رسد
در برخی موارد، حسابرسان درگیر پرونده‌هایی می‌شوند که برای آنها ایجاد‌شده است. این پرونده‌ها تنها در زمانی به نتیجه می‌رسد که برای اثبات عملکرد غیر صحیح حسابرس مدارکی مستند، موجود باشد. در صورت وجود داشتن این مستندات برعلیه حسابداران داخلی باید این چهار ویژگی در آنها باشد تا بتوان یک حسابرس را متهم به هرگونه کم‌کاری یا سوء نیت کرد.
اولین مورد: باید اثبات شود که حسابرس وظیفۀ مراقبت مداوم از حساب‌های مالی را داشته است.
مورد دوم: شخص حسابرس این وظیفه را نادیده گرفته و آن را نقض کرده است.
مورد سوم: شاکی دچار ضرری کاملاً واضح شده است.(ضرر واقعی)
مورد چهارم: دلیل خاصی بین سهل‌انگاری حسابرس و ضرر مشتری بوده است.
پاسخ دهید
میخواهید به بحث بپیوندید؟مشارکت رایگان.